Suluova'nın tarihi MÖ 2000'li yıllara dayanmaktadır. Doğukent dediğimiz mahallede bulunan Kümbettepe'de Alman Arkeolog
Valter'in yaptığı kazılar sonucu çıkan tuğla ve taş parçaları Suluova'nın tarihinin kalkolitik çağ Hititler devrine kadar dayandığı anlaşılmaktadır.
Valter'in yaptığı kazılar sonucu çıkan tuğla ve taş parçaları Suluova'nın tarihinin kalkolitik çağ Hititler devrine kadar dayandığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği gibi MÖ 2000'li yıllarda Amasya'nın kurucusu Amazonlardan Amashan'dır. Hitit Türkleriyle bitişik yaşamışlardır.
Daha sonra Frigler tarafından yıkılmışlar, sonra sırasıyla Lidyalılar, persler, Roma, Bizans ve Osmanlı hakimiyeti gelmiştir. Osmanlı hakiyetinde Amasya'nın 4 hanesi vardı. Biriside şu anki yol pınar köy.
Daha sonra Frigler tarafından yıkılmışlar, sonra sırasıyla Lidyalılar, persler, Roma, Bizans ve Osmanlı hakimiyeti gelmiştir. Osmanlı hakiyetinde Amasya'nın 4 hanesi vardı. Biriside şu anki yol pınar köy.
Son tarih hakkında birçok belge niteliğinde yapılar vardır. Eski adı hakala nahiyesidir. Köyün doğu tarafında, yüksekçe bir yerde büyük dersaneli, geniş hücreli ve kagir olarak inşa edilmiş, bugün bir kısmı mevcut
Kasım Bey Medresesi vardır. Bu Medrese Amasya'nın genel medreseleri arasında çok meşhur olmuş ve ilk 40 medrese arasında anılmıştır.
Kasım Bey Medresesi vardır. Bu Medrese Amasya'nın genel medreseleri arasında çok meşhur olmuş ve ilk 40 medrese arasında anılmıştır.
Bu Medresenin müderrisleri önceleri köyde ikamet ederlerdi. Sonra bu adet bozulmuş, Amasya'dan tayin edilen müderrisler köyde oturmamışlardır. Köyde ikamet ederek ders veren müderrislerin sonuncusu Şeyh Mahmudt Efendi'dir.
Şeyh Mahmut Efendi, çeşitli aralıklarla 1711 yılına kadar üç defa bu medresede görev yapmıştır.Köyün içinde Hacıbeyzade Muhyiddin efendi medresesi bulunduğu, Bununda Amasya genelinde 40 medreseden biri olduğu bilgileri mevcuttur. Bugün kalıntısına rastlanmamaktadır. Bu medresedende büyük alimlerin yetiştiği zikredilir.Köyün güney batısında birde zaviye vardır.
Şeyh Mahmut Efendi, çeşitli aralıklarla 1711 yılına kadar üç defa bu medresede görev yapmıştır.Köyün içinde Hacıbeyzade Muhyiddin efendi medresesi bulunduğu, Bununda Amasya genelinde 40 medreseden biri olduğu bilgileri mevcuttur. Bugün kalıntısına rastlanmamaktadır. Bu medresedende büyük alimlerin yetiştiği zikredilir.Köyün güney batısında birde zaviye vardır.
Burasıda bölge insanının ziyaret ve mesire yeri olarak ziyaret ettikleri yerlerdendir. Osmanlı döneminde Timur'un istilasına uğrayan Amasya Suluova civarı, İlyas Çelebi ve Amasya alimlerinin Timur'un sorularına cevap vermesi ile bir derece kurtulmuştur. Timur'un atadığı Karadevlet Han'ı Bolu'dan gelen Mehmet Çelebi'nin ekibinin yardımıyla daha sonra Amasya civarından kovmuşlardır.Hakala (Gala)köyünden, büyük ulemadan Anadolu birliğini sağlayanlardan Hacı Mehmet Bey, Alevi köyünden Hacı
Bayram Hazretleri, Feriz köyünden Hacı İvat Paşa ve Gala (Hakala)'dan Muhyittin efendi, Hacı Bayram köyünden çıkan Mısır Hükümdarlığı yapan el-Melik el-Mansur Hüsamettin Laçin ilçemizden çıkan büyük devlet adamlarındandır. Ayrıca Necip Fazıl Kısakürek'e göre Orhan Gazi tarafından temelleri atılan yeni çeri ocağına Hacı Bektaş Veli tarafından Suluova civarında dua edilmiştir. Hacı Bektaş Veli'nin bir zamanlar bu bölgede de yaşadığı anlaşılmaktadır.
Eskiden Alevi adıyle anılan bir köy olan Suluova, 1902 yılında Sulca adıyla nahiye olmuştur. Bundan sonra nüfusu hızlı bir artış göstermiş ve 1954 yılında Şeker Fabrikası'nın da yapılmasından sonra 1957 yılında Suluova ismiyle ilçe olmuştur. Önceleri bu bölge bataklık ve sulak bir ova olarak bilinmekle beraber, 6-7 aileyi geçmeyen bir topluluk otururmuş. Bataklıkların zamanla kurutulması ve dolayısıyla Şeker Fabrikasının yapılmasıyla bataklık olarak bilinen yerler bile önemli tarım ve yerleşim birimleri oluşturmuş ve nüfusun artmasında başat bir etken olmuştur. Önemli Turistik ve eğlence yerleri Kapaklı, 7 Kuğular Kuş Cenneti, Gani Baba Türbesi'dir. 38 Köyü, 1 Beldesi, 1 nahiyesi vardır. En yüksek dağı Akdağ'dır (2044 mt.) Başlıca geçim kaynakları hayvancılık, soğan, şeker pancarı ve kömür madenleridir.
Bayram Hazretleri, Feriz köyünden Hacı İvat Paşa ve Gala (Hakala)'dan Muhyittin efendi, Hacı Bayram köyünden çıkan Mısır Hükümdarlığı yapan el-Melik el-Mansur Hüsamettin Laçin ilçemizden çıkan büyük devlet adamlarındandır. Ayrıca Necip Fazıl Kısakürek'e göre Orhan Gazi tarafından temelleri atılan yeni çeri ocağına Hacı Bektaş Veli tarafından Suluova civarında dua edilmiştir. Hacı Bektaş Veli'nin bir zamanlar bu bölgede de yaşadığı anlaşılmaktadır.
Eskiden Alevi adıyle anılan bir köy olan Suluova, 1902 yılında Sulca adıyla nahiye olmuştur. Bundan sonra nüfusu hızlı bir artış göstermiş ve 1954 yılında Şeker Fabrikası'nın da yapılmasından sonra 1957 yılında Suluova ismiyle ilçe olmuştur. Önceleri bu bölge bataklık ve sulak bir ova olarak bilinmekle beraber, 6-7 aileyi geçmeyen bir topluluk otururmuş. Bataklıkların zamanla kurutulması ve dolayısıyla Şeker Fabrikasının yapılmasıyla bataklık olarak bilinen yerler bile önemli tarım ve yerleşim birimleri oluşturmuş ve nüfusun artmasında başat bir etken olmuştur. Önemli Turistik ve eğlence yerleri Kapaklı, 7 Kuğular Kuş Cenneti, Gani Baba Türbesi'dir. 38 Köyü, 1 Beldesi, 1 nahiyesi vardır. En yüksek dağı Akdağ'dır (2044 mt.) Başlıca geçim kaynakları hayvancılık, soğan, şeker pancarı ve kömür madenleridir.
Orta Karadeniz Bölgesi'nin iç kısımlarında yer alan SULUOVA, Amasya'nın 25 Km. batısında kalır.İlçe yüz ölçümü 465.858 dekar, denizdenyüksekliği 510 metre'dir. Suluova'nın üç tarafı yüksek olmayan dağlarla çevrilidir. Akdağilçenin en yüksek dağı olup, yüksekliği 2064 metredir. Suluova'nın batısı Merzifon ovası ile bağlantılıdırç Tersakan, ilçenin en önemli akarsuyudur. Kaynağı Ladik Gölüdür.
Suluova'ya Eski Çeltekten girer ve Suluova Ovasında sağa doğru bir yay çizerek, Amasya'da Yeşil Irmak ile birleşir. Yedikır mevkiinde bulunan yedikır göleti, Tersakan'dan 7.5 kilometre mesafede büyük bir kanalla su taşınarak inşa edilmiş 60 milyon m3 hacimli, çevrenin en büyük sulama barajıdır.
Suluova'ya Eski Çeltekten girer ve Suluova Ovasında sağa doğru bir yay çizerek, Amasya'da Yeşil Irmak ile birleşir. Yedikır mevkiinde bulunan yedikır göleti, Tersakan'dan 7.5 kilometre mesafede büyük bir kanalla su taşınarak inşa edilmiş 60 milyon m3 hacimli, çevrenin en büyük sulama barajıdır.
Dünyada sadece A.B.D.'de Kalifornie bölgesinde Sierra Nevada dağlarında görülen sekoya ağaçları dünyanın en yaşlı ve en boylu ağaçlarıdır. 5.000-10.000 yıl arasında yaşaya bilmekte ve 100, 120, 140 mt. boya ulaşa bilmektedir. Latince adı Seguoia Gigantea'dır. Amerika'da Mamonth tree veya Big-tree olarakta adlandırılmaktadır.
İkinci Dünya Savaşından sonra Sanfransisko'da yapılan Birleşmiş Milletler toplantısında üye devletlere, barışın uzun süreli olmasını sembolize etmek üzere sekoya tohumları hediye edilmiştir.
İkinci Dünya Savaşından sonra Sanfransisko'da yapılan Birleşmiş Milletler toplantısında üye devletlere, barışın uzun süreli olmasını sembolize etmek üzere sekoya tohumları hediye edilmiştir.
Türk heyetinin yurda getirdiği tohumlardan fidan üretilerek yurdun çeşitli yerlerine dağıtılmıştır.
1963 yılında Eski Belediye Parkının kurulması esnasında Kaymakan ve Belediye Başkanı olan Sami TÜRKKORKMAZ tarafından dikilen sekoya ağacının boyu 14 mt. çevresi ise 2.5 mt.dir. Herhangi bir şekilde tahrip edilmediği taktirde 100 metrenin üzerinde boya ulaşması beklenmektedir.
1963 yılında Eski Belediye Parkının kurulması esnasında Kaymakan ve Belediye Başkanı olan Sami TÜRKKORKMAZ tarafından dikilen sekoya ağacının boyu 14 mt. çevresi ise 2.5 mt.dir. Herhangi bir şekilde tahrip edilmediği taktirde 100 metrenin üzerinde boya ulaşması beklenmektedir.
Özel Fabrika olmasına rağmen 1991 yılına kadar Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketleri tarafından yönetilen Amasya Şeker Fabrikas, 1991 yılından beri yapılan yatırım ve modernizasyon çalışmaları neticesinde fabrika 5500 ton/gün kapasiteye çıkartılmış olup, yılda 800.000 ton şeker pancarı işleyerek, yaklaşık 100.000 ton kristal şeker üretmektedir. Yan ürün olarak yılda 40.000 ton melas üretilmektedir.
Melaslık kuru küsbe tesisinde ise, yılda yaklaşık 25.000 ton üretim gerçekleştirilmektedir. Bundanda 1,2 trilyon ciro elde edilmektedir.
Melaslık kuru küsbe tesisinde ise, yılda yaklaşık 25.000 ton üretim gerçekleştirilmektedir. Bundanda 1,2 trilyon ciro elde edilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder